یکی از حقوقی که بر عهده والدین است، انتخاب نامی نیک و مناسب با فرهنگ و عرف جامعه می باشد. در مواردی ممکن است فرد از نامی که دارد راضی نبوده و بخواهد نام خود را تغییر دهد. هر فرد مجاز است یک بار برای این مساله به اداره ثبت احوال مراجعه نماید. در صورتی که بنا به هر دلیل اداره ثبت احوال با درخواست فرد برای تغییر اسم در شناسنامه موافقت نکرد، وی می تواند موضوع تغییر نام از طریق دادگاه طرح نماید. در صورتی که شخص اسم جدید را از بین اسامی ممنوع انتخاب نکرده باشد، مراجع قضایی به موضوع رسیدگی کرده و اداره ثبت احوال را محکوم خواهد کرد.
دستورالعمل جدید تغییر نام
در مورد تغییر اسم در شناسنامه، دستورالعمل جدیدی تدوین شده و در شورای عالی ثبت احوال نیز به تصویب رسیده است. بر اساس این دستورالعمل سازمان ثبت احوال، اختیار تغییر اسم و همچنین نام خانوادگی را بر عهده دارد و دیگر نیازی به مراجعه به مراجع قضایی نیست. اکنون در سازمان ثبت احوال، کمیته ای با نام «کمیته نام» تشکیل شده که به تقاضای افراد برای تغییر نام رسیدگی می کند.
شرایط تغییر اسم در شناسنامه کدام ها هستند؟
به منظور تغییر اسم، افراد باید دارای شرایطی باشند تا با تقاضای آنها موافق گردد:
- فرد بالای 18 سال سن داشته باشد.
- در صورتی که فرد زیر 18 سال باشد باید حکم رشد ارائه دهد.
- پدر و یا جد پدری فرد متقاضی و تنها با ارائه شناسنامه خود، می توانند برای تغییر اسم در شناسنامه فرزندان زیر 18 سال اقدام کنند.
- در مورد افراد محجور و یا صغیر باید سرپرست قانونی آنها و با ارائه مدرکی معتبر که سرپرستی آنها را ثابت کند اقدام کنند.
- اسامی مقدس قابل تغییر نیستند؛ مگر این که به نام مقدس دیگری تغییر یابند.
- برای تغییر نام از طریق دادگاه باید با کمک بهترین وکیل شیراز، شهود در دادگاه حاضر شده و استشهادیه تهیه گردد.
تغییر نام خانوادگی در شناسنامه چه شرایطی دارد؟
در ماده 997 از قانون مدنی آمده است که داشتن نام خانوادگی برای افراد ضروری است. در ماده 40 از قوانین ثبت احوال نیز قید شده است که برای تغییر اسم خانوادگی افراد، باید موضوع در سازمان ثبت احوال کشور تصویب گردد.
افرادی که متقاضی تغییر نام خانوادگی خود در شناسنامه هستند، باید به اداره ثبت احوال محل اقامت خود مراجعه کرده و درخواست خود را ارائه دهند. البته برای این کار شرایطی لازم است که عینا مطابق با شرایط تغییر اسم می باشد که در بالا عنوان شد.
شرایط تغییر نام های مذهبی
معمولا بدون در نظر گرفتن اینکه درخواست تغییر نام از طریق دادگاه صورت گرفته و یا از طریق اداره ثبت احوال، در اکثر موارد با تغییر اسم های مذهبی موافقت نمی شود. در موارد بسیار کمی با این مساله موافقت خواهد شد و آن هم زمانی است که فرد قصد داشته باشد نام مذهبی خود به نام مذهبی دیگری تغییر دهد.
برای گرفتن موافقت اداراه ثبت احوال و یا دادگاه در چنین شرایطی باید نام جدید علاوه بر مذهبی بودن از فراوانی بیشتری نسبت به نام قبلی برخوردار باشد.
لیست اسامی مجاز برای تغییر نام
برای اینکه با شرایط و قوانین تغییر اسم در شناسنامه آشنا شوید در ادامه به شرایط و لیست اسامی مجاز برای تغییر نام اشاره می کنیم که فرد متقاضی باید دارای آن باشد:
- برخی از اسامی ترکیبی از وزن مناسبی برخوردار نیستند و عرفا نیز به عنوان یک اسم به شمار نمی آیند.
- برخی از اسامی با مقدسات اسلام سازگاری ندارند و حتی ممکن است بی احترامی به اسلام باشند. به عنوان مثال عبدالعزی نام بتی در زمان قبل از اسلام بود که نامگذاری افراد با این اسم هتک حرمت به اسلام است.
- برخی از اسامی کشوری و لشکری و یا حتی اسامی که با ترکیب سرگرد، سرتیپ، شهردار، دکتر و … باشند.
- اسم هایی وجود دارند که ممکن است به دلیل عدم مقبولیت در جامعه و عرف، فرد را تحقیر کنند از قبیل کنیز، گدا، حقیر.
- گاهی ممکن است علت اصلی مراجعه افراد برای تغییر اسم در شناسنامه تضاد اسم وی با جنسیتش باشد.
- برخی از اسامی با وجود این که شورای عالی ثبت احوال آنها را تایید کرده است ولی مستهجن و زننده به نظر می رسند.
- نام هایی که در آنها از حروف زائد و حشو استفاده شده است از قبیل قوچی.
- ممکن است برخی از نام ها دارای اشتباهات املایی و یا نگارشی باشند از جمله منیجه به جای منیژه.
- ممکن است اسم فرد متقاضی کاملا با اسم پدر و مادر و یا برادر و خواهرش مشابه باشد.
- اسامی که با نام روزهای هفته یکی باشند قابل تغییر هستند مثل جمعه، دوشنبه.
- برخی از اسامی به حالت عربی در شناسنامه نگارش شده اند ولی امکان نگارش به فارسی را نیز دارند. از جمله اسحق که می تواند با تغییر اسم در شناسنامه به صورت اسحاق نوشته شود.
- افرادی که جدیدا به دین اسلام گرویدند می توانند نام خود را به اسامی اسلامی تغییر دهند.
- برخی از افراد پس از تطبیق جنسیت، می توانند برای تغییر اسم از طریق دادگاه اقدام کنند.
مدارک مورد نیاز برای تغییر نام از طریق دادگاه
به منظور ثبت درخواست متقاضی تغییر اسم توصیه می کنیم پس از آماده کردن مدارک خود در ابتدا با وکیل تغییر نام متخصص شیراز در این خصوص مشورت کنید. زیرا این کار می تواند فرایند تغییر نام را با سرعت بیشتر پیش ببرد. به طور کلی برای تغییر اسم از طریق دادگاه و یا ثبت احوال، باید مدارک زیر را تهیه و آماده کنید:
- اصل شناسنامه و دو سری کپی از همه صفحات آن
- برای متقاضیان زیر 18 سال باید اصل شناسنامه پدر و یا جد پدری به همراه کپی آن ارائه گردد.
- در صورت نیاز ارائه استشهاد محلی
- تکمیل فرم درخواست تغییر اسم در شناسنامه
- واریز هزینه اعلام شده
- برای متقاضیان بالای 18 سال، ارائه گواهی عدم سوء پیشینه و محکومیت کیفری
تغییر نام خانوادگی در شناسنامه با چه شرایطی امکان پذیر است؟
داشتن نام خانوادگی به دلیل ماهیت آن به عنوان سندی هویتی، الزامی و مهم می باشد. همان طور که می دانید اشخاص همان طور که در انتخاب اسم خود نقشی ندارند در انتخاب نام خانوادگی نیز هیچ گونه نقشی نداشتند. از این رو اشخاصی که نام خانوادگی مناسبی ندارند معمولا علاقه مند به تغییر آن هستند.
برخی از شرایط تایید شده از سوی مراجع قضایی برای تغییر نام خانوادگی عبارتند از:
- نام خانوادگی نامناسب که موجب شرمندگی افراد گردد.
- نام خانوادگی بیشتر از دو کلمه باشد.
- نام خانوادگی شامل نام های خارجی باشد.
- نام خانوادگی با فرهنگ و عقاید دینی مغایرت داشته باشد.
- نام خانوادگی دارای عناوین خاصی از قبیل سرلشکر باشد.
- نام خانوادگی به منطقه و یا محلی نامناسب نسبت داده شود.
- ممکن است به دلیل حکم جزایی و سوء رفتار یکی از افراد خانواده شخص تصمیم به تغییر نام خانوادگی خود بگیرد.
هزینه تغییر نام در شناسنامه
لازم به ذکر است که تغییر اسم از طریق دادگاه در گروه دعاوی غیرمالی دسته بندی می گردد. هزینه آن نیز توسط اداره ثبت احوال تعیین می گردد که هر سال از سوی این سازمان نرخی برای آن اعلام می گردد. پیشنهاد می کنیم برای گرفتن بهترین مشاوره در این خصوص و تخمین هزینه های مورد نیاز آن، با بهترین وکلای دادگستری شیراز مشورت نموده و از آنها کمک بگیرید.
